اصطلاحات حقوقی املاک اوقافی

املاک اوقافی به املاکی گفته می‌شود که زمین آن توسط شخصی وقف شده است و اداره اوقاف در ازای اقساط ۹۹ ساله آن را به افراد دیگر اجاره داده و درآمد حاصله را صرف امور خیریه می‌کند. این یک تعریف کلی از مفهوم املاک اوقافی است؛ اما باید در نظر داشت که گاهی اصطلاحاتی در خصوص این املاک به کار برده می‌شود که ممکن است برای اغلب افراد نامفهوم باشد. برای اطلاع از اصطلاحات املاک اوقافی در ادامه با مجله دلتا همراه باشید.

اصطلاحات املاک اوقافی

وقف

مال یا منافع حاصل از آن را که شخصی برای خدمات عمومی یا اختصاصی به منظور خیر و رضای الهی هدیه می‌کند، وقف می‌گویند که به این ترتیب مانع از انتقال آن به دیگری می‌شود و هرگونه معامله‌ای نسبت به آن مال وقف  شده را غیرممکن می‌کند.

عین موقوفه

مالی که از طرف وقف دهنده (واقف) به شخصی دیگر (موقوف علیه) تحت عنوان وقف داده می‌شود.

حبس عین

وقف دهنده در مدت وقف، حق هیچ‌گونه دخالت و تصرف در ملکی را که وقف داده است ندارد؛ به عبارت دیگر واقف اجازه فروش، نقل و انتقال به شخص دیگر و یا تصرف در مال موقوفه را ندارد.

قابلیت بقای عین

«فقط وقف مالی جایز است که با بقای عین بتوان از آن منتفع شد.» (ماده ۵۸ قانون مدنی) بنابراین وقف مالی که در صورت استفاده از آن مال، قابلیت بقا نداشته باشد و از بین برود، باطل است. برای مثال مواد غذایی را نمی‌توان وقف کرد.

قبض عین

وقف از عقود تشریفاتی است؛ بنابراین وقف زمانی محقق می‌شود که وقف دهنده، مال وقفی را در اختیار و استفاده فرد یا افراد که وقف به نفع آن‌ها صورت گرفته قرار دهد و در واقع مال وقف شده به تصرف این اشخاص در آید.

مطلب پیشنهادی: برای آشنایی بیشتر با املاک اوقافی مطلب “سند اوقافی چیست؛ چه تفاوتی با سند ملکی دارد؟” را مطالعه کنید.

مطالب بیشتر در مجله حقوقی دلتا.